روزنامه خراسان: در حالی که یکی از اولویت های مدیریت شهری توجه به مناطق حاشیه نشین است این امر در کالبد شهری تبریز به دست فراموشی سپرده شده است و با مهاجرت بی رویه روستاییان به شهرها، هم چنان شاهد افزایش روند حاشیه نشینی در این کلان شهر هستیم به طوری که نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی با اشاره به روند روبه رشد حاشیه نشینی در این شهر خواستار همراهی دولت با مسئولان شهری برای کاهش و حل این معضل روبه رشد شد.
«اکبرنژاد» توجه نکردن جدی مسئولان مربوطه نسبت به ارائه خدمات مناسب برای حاشیه نشینان را منشاء ایجاد مشکلات زیادی در آینده شهر دانست.در حال حاضر از جمعیت ۱/۶ میلیون نفری تبریز بیش از ۴۰۰ هزار نفر آن در حاشیه های شهر زندگی می کنند. این در حالی است که شمار زیادی از این حاشیه نشینان در شمال و شمال غربی و همین طور جنوب تبریز در کنار ساخت و سازها و برج های سربه فلک کشیده مستقر هستند و بدین شکل وجود چنین مناظری در کنار جلوه هایی از شهرسازی جدید، چهره متفاوتی را به این مناطق تبریز بخشیده است.با این وجود اولویت ساخت و ساز و نظارت بر دکوراسیون شهری در تبریز بیشتر به مکان هایی اختصاص داده می شود که معمولا مورد توجه بنگاه های بزرگ ساخت و ساز باشد، در صورتی که رسیدگی و شناخت برای باز کردن گره حاشیه نشینی می تواند چهره شهر تبریز را دگرگون و از بروز بسیاری از مشکلات نیز جلوگیری کند.
در همین راستا شهردار تبریز، تلاش برای جلوگیری از رشد و گسترش حاشیه نشینی را از جمله دغدغه های مدیریت شهری برشمرد و گفت: شهرداری تبریز با آغاز مراحل احداث یک هزار واحد مسکونی برای اسکان موقت حاشیه نشینان و نیز امضای تفاهم نامه ساماندهی ۴۰ هکتار از مناطق حاشیه نشین و در کنار آن جنگل کاری حاشیه اتوبان ها گام های اساسی در جهت رفع و کاهش این معضل برداشته است. «علیرضا نوین» ضرورت و لزوم عزم ملی و استانی برای ساماندهی و توانمندسازی حاشیه نشینی در کلان شهر تبریز را باتوجه به تاثیرات منفی رشد حاشیه نشینی در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی ضروری دانست و افزود: اجرای سیاست های ابلاغی سند توانمندسازی سکونت گاه های غیررسمی و آمادگی شهرداری برای اجرای این دستورالعمل ها از گام های اولیه برای حل این مشکل است. وی اظهار داشت: رفع معضل حاشیه نشینی و ساماندهی این مناطق بدون همت و عزم تمامی دستگاه های استان و نیز دولت امکان پذیر نیست. وی پی گیری جدی موارد اجرایی، پروژه ها و طرح های در دست اجرا و تسریع مراحل اجرایی آن ها، ایجاد و تقویت هماهنگی های بین بخشی، تعیین حدود وظایف دستگاه ها در توسعه طرح های توانمندسازی، عملیاتی کردن مراحل احیا و توانمندسازی محدوده ۴۱ هکتاری مصوب سفر دوم هیئت دولت و پی گیری تخصیص اعتبارات مورد نیاز را از الزامات اثرگذار در اجرای طرح های توانمندسازی سکونت گاه های غیررسمی برشمرد.«شهروندان اجباری» شاید اصطلاحی باشد که مناسب حال حاشیه نشینان تلقی شود روند و سرعت رو به رشد مهاجرت روستاییان به سمت شهرها و از سوی دیگر تکمیل ظرفیت امکانات کلان شهری برای اسکان مهاجران باعث شده است تا افرادی از روی اجبار در حاشیه های شهر و گاها در زمین های ملی و دولتی اسکان یابند که اگر برخورد درست و جدی با این معضل به عمل نیاید ممکن است دیگر پروژه های عمرانی و فعالیت های نظارتی را نیز تحت الشعاع قرار دهد.یکی از شهروندان تبریزی در همین رابطه گفت: با وجود این که حاشیه نشینی به عنوان یک معضل برای کلان شهرها مطرح است و سیمای جالبی به شهر نمی بخشد اما می توان از آن به عنوان یک فرصت برای تکمیل و توسعه شهری استفاده کرد.«مهدی صادقی» افزود: تخریب مناطق حاشیه نشین جز صرف هزینه اضافی و دو برابر کردن مشکلات شهری فایده دیگری ندارد و این موضوع را می توان در قالب طرح توسعه مناطق به صورت اصولی و با ارائه خدمات حل کرد.زمین هایی که حاشیه نشینان در مناطق ۱۳ گانه تبریز مسکن خود را در آن ایجاد کرده اند دارای قطعاتی کوچک با معابری باریک بوده و صددرصد قطعات تفکیک شده در آن ها زیرساخت و ساز رفته و معمولا بدون فضایی به عنوان حیاط یا فضای سبز است. فضای عمومی این ساخت وسازهای غیرقانونی را کوچه های تنگ و باریک و طولانی تشکیل می دهد که در مواقع ضروری امدادرسانی به آن ها با مشکل جدی مواجه می شود. این مناطق بیشتر بدون خیابان اصلی یا فرعی است و از خدمات عمومی از جمله آموزشی، بهداشتی و درمانی، فرهنگی و غیره محروم هستند البته در سال های اخیر به همت ارگان های مربوطه و افراد خیر، چند باب مدرسه در مناطق حاشیه نشین تبریز احداث شده است و به تازگی با هدف کمک به اجرای طرح های توانمندسازی در مناطق شهر تبریز به ویژه مناطق آسیب پذیر لایحه صدور مجوز و پروانه ساختمانی مشروط به املاک قول نامه ای را به تصویب رساند تا از این طریق به ساماندهی سکونت گاه های غیررسمی و مناطق آسیب پذیر کمک کند. به همین منظور دبیرخانه کار گروه ستاد هماهنگی امور اجرایی توانمندسازی سکونت گاه های غیررسمی تبریز با هدف اجرایی کردن تصمیمات استانی و ملی و نیز پی گیری جذب اعتبارات ملی راه اندازی شده است. یکی از حاشیه نشینان تبریزی گفت: کسانی که به عنوان حاشیه نشین خطاب می شوند نه برحسب اتفاق بلکه به خاطر اجبار و نبود امکانات به شهرها مهاجرت می کنند. «محمد راستی» افزود: هنگام آمدن به سمت شهر هیچ آینده ای را برای خود پیش بینی نمی کردم و فقط تمرکز امکانات در شهر است که باعث می شود افرادی بدون در نظر گرفتن مشکلات به سمت شهر حرکت کنند.وی که حدود ۷ سال است در یکی از مناطق حاشیه تبریز زندگی می کند با گله از توجه نکردن مسئولان به این مناطق، اظهار داشت: متاسفانه کسی به این مناطق توجهی ندارد، نبود بیمارستان، وسیله نقلیه مناسب برای رفت و آمد و همین طور وضعیت نامناسب بهداشت در حاشیه شهر بیداد می کند و باوجود برنامه های متعدد اعلام شده از سوی مسئولان برای ساماندهی این مناطق هنوز کسی اقدامی نکرده است و روز به روز نیز وضعیت بدتر می شود. وی اضافه کرد: امید است با شروع فصل زمستان و شیوع بیماری های مختلف، مسئولان امر حداقل امکاناتی را از لحاظ بهداشتی و حمل و نقل برای این مناطق ایجاد کنند. توزیع ناعادلانه موقعیت های شهروندی، شغلی و ثروت و تمرکز امکانات در مرکزیت به ناچار این افراد را به سمت کلان شهرها می کشاند تا شاید بتوانند از فرصت های شغلی رایج در شهرها استفاده کنند بر همین اساس تبریز هم جزو کلان شهرهایی است که قربانی این تفکرات غلط شده و در طول چند سال اخیر با افزایش چشم گیر تعداد مهاجران روبرو بوده است و باوجود کنترل و انجام اقدامات بازدارنده این درصد نه تنها کم نشده بلکه با رشد صعودی خود سرعت بیشتری گرفته است.به موازات این سیر صعودی مهاجران در شهر تبریز شاهد افزایش مناطق حاشیه نشینی و انواع آسیب های اجتماعی هستیم افزایش دست فروشان، تجمع معتادان، افزایش جرم، حضور متکدیان در شهر، وجود آسیب های روانی، ازدواج های اجباری و افزایش طلاق و افزایش تعداد کودکان بی سرپرست از جمله آثار و نتایجی است که کلان شهر تبریز در طول این چند سال با آن روبه رو بوده است.
در حال حاضر بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار از بافت شهری تبریز فرسوده است که وجود این مشکلات در کنار معضل حاشیه نشینی تهدید جدی برای شهر تبریز از لحاظ موقعیت اجتماعی و اقتصادی و تاریخی محسوب می شود که نیازمند توجه بیشتر مسئولان استانی و دولتی است. شهردار تبریز با اشاره به وجود ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار بافت های فرسوده در این شهر گفت: در صورت تخصیص اعتبارات ویژه از سوی دولت برای احیای بافت های فرسوده مشکلات مالی و انسانی و خسارات وارده ناشی از آ ن رفع می شود. «علیرضا نوین» با ابراز نگرانی از نبود اعتبارات مالی و تخصیص نیافتن اعتبارات کلان برای احیای بافت های فرسوده خاطرنشان کرد: باوجود حجم بالای بافت های فرسوده موجود در شهر تبریز و برنامه ریزی های جامع و کلان برای احیای این بافت ها از سوی شهرداری، تنها قادر به مدیریت و احیای ۲۰ درصد بافت های موجود هستیم و باید برای تحقق این اهداف دولت وارد عمل شود.بدیهی است با افزایش رو به رشد جمعیت شهری در حال حاضر و در چند دهه آینده با مشکل اسکان و سرریز جمعیت مواجه خواهیم بود بنابراین برای رفع این مشکل اتخاذ سیاست های توسعه شهری ضروری است
.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر